Sophie “Nou gewoon, omdat het stom is.” Het is dinsdagmiddag, en we zitten in de corona versie van therapie: ik achter het scherm in mijn woonkamer in Utrecht, mijn therapeut 100 kilometer verderop.
“Je bent na 14 jaar anorexia, voor het eerst op een punt dat je emoties daadwerkelijk aan de orde komen, zonder dat je ze gelijk weer wegmaakt. Je hongergevoel komt terug, en je vindt het doodeng. Ik geloof dat het al heel wat is dat je er over praat, in plaats van te stoppen met eten.”
Mijn therapeut kijkt me begripvol aan door het flikkerende beeld van mijn studentenlaptop.
“En toch vind ik het stom.” Ik pluk geïrriteerd aan het elastiekje dat om mijn pols zit. “Kunnen we dit deel niet gewoon overslaan? Dat ik er nu uitzie als een tientonner is één ding, maar die hele emotionele incontinentie, dat is next level.”
Tijdens het herstel van een eetstoornis, loop je tegen veel verschillende dingen aan. Waar de meeste mensen denken dat het voorbij is wanneer je weer normaal eet en een gezond gewicht hebt bereikt, begint voor veel patiënten daar de strijd pas echt.
Niet eten is een vorm van omgaan met je gevoelens.
Slecht cijfer? Dan mag ik geen lunch.
Ruzie gehad? Ook geen avondeten vandaag.
Weer een lockdown? Oké, dan bestaat je rantsoen morgen uit één appel.
En zo ontstaat langzaam maar zeker een manier, om alle tegenslagen een beetje te dempen. En als bijkomend voordeel, resulteert het ook nog in een perfect maatje 32. Mooi geregeld toch?
Tot je op een punt komt dat het niet meer gaat. Je kwijnt weg. Niks mag meer, en niks kan meer. Dat is het punt waarop je weet dat je niet anders kan, dan de strijd aangaan. Dus je begint weer met eten, je komt aan, je gaat vooruit. Langzaam sterk je aan.
En dan… Komen de gevoelens. Alle gevoelens, gedachten en herinneringen die je jaren hebt weggemaakt, komen allemaal boven. Als een balletje dat onderwater werd gedrukt. En alsof dat allemaal niet lastig genoeg is, moet je tegelijkertijd dealen met al je grote angsten. Nieuwe kledingmaten, de angst dat jij die ene vrouw bent die doorschiet en eetbuien zal krijgen, de angst voor overgewicht, de angst dat het nooit beter zal worden. De angst voor alles wat je niet kent.
En hoe graag ik het ook rooskleurig voor je zou willen schetsen, is dit wat het is. Herstel betekent dat je alles aan zult moeten gaan, wat je al die jaren hebt weggehongerd.
Maar gelukkig betekent dat niet, dat je er niet van mag balen. Sterker nog: baal maar! Huil maar een eind weg, gil zo hard als je kan, of sla wat mij betreft een boksbal aan gort.
Want weet je? Het is ook niet niks. Het is heftig wat je allemaal hebt meegemaakt, en daar mag je best verdrietig over zijn. Je mag verlangen naar de oude weg, want dat is wat je kende. En alles wat je kende, was vertrouwd. Maar het punt is, dat het niet werkte.
Het verlangen naar het bekende, betekent niet dat jij het onbekende niet aan kan.
Je bent een nieuwe weg in geslagen, en die nieuwe weg komt met allemaal enge nieuwe uitdagingen. Voor de één is die uitdaging het voorkomen van een eetbui, en voor de ander is die uitdaging juist het toestaan om alles te eten wat je maar wil.
Het maakt niet uit wat de inhoud van je strijd is: als je maar onthoudt waar je het voor doet. Een leven zonder eetstoornis.
Hoe dat eruit ziet? Ik kan het je niet vertellen, want ik ben nog niet op dat punt. Wat ik wel kan doen, is je meenemen. Meenemen naar het punt waarop de strijd begint, en waar het hopelijk ooit ook zal eindigen. En dat is waar deze serie over zal gaan: de thema’s van herstel, en alles wat daar bij komt kijken. Dwars door alle moeilijkheden, angsten en uiteindelijk overwinningen heen. Want als ik het dan toch moet doen, dan kan het net zo goed samen.
Mijn therapeut schiet in de lach. “Je bent niet dik, en je wat je ervaart is heel normaal. Weet je wat jij bent Sophie?”
Ik hou mijn hoofd schuin en kijk recht in de camera. “Nou?”
“Een proceshater.”
